causa augendi, ut si Drusum, qui fuit aliquantulum seditiosus,
appelles 'Graccum', qui fuit valde seditiosus. (6) Fit
causa minuendi, ut si de Aristotile diceres: 'Ecce Porphirius' et
de Christo dicas: 'Hic est vermis et non homo; hic est granus
sinapis; hic est agnus'. (7) Fit per contrarium ut si avarum 'prodigum'
et luxuriosum dicas 'honestum'. (8) Possunt et predicta
simul concurrere, quia quando fit permutatio secundum argumentum
potest hoc fieri per similitudinem et per contrarium.
(9) Per similitudine trahitur argumentum, ut: 'Christus est verus
David qui Goliam impium superavit'. (10) Item fit per contrarium,
ut: 'Hic est Eneas', demostrato illo qui occidit parentem.
(11) Color iste vocatur allegoria. Et nota quod translatio rem
et sermonem tangit sed permutatio solam rem. (12) Ex vi enim
permutationis contigit quod res ipse significant et ideo translatio
et permutatio commiscentur. (13) Est ergo permutatio
color verborum, quia verba transferuntur ad ea significanda
quibus aliud intelligere nos oportet.
48 (1) DE COGNATIONE COLORUM.
(2) In predictis verborum coloribus est notandum quod quedam
cognatio invenitur. (3) Unde naturali ordine disponuntur,