Landulphus Senior: Historia Mediolanensis

Pag 98


privare, dolis acutissimis non armis laborans, septimo adhaesit Gregorio. Quae cum
antea virgo Gigonem virum prudentissimum Nurmandiae ducem maritum duxisset, per
paucos annos morata, sese iam poenitens dominii dominum habere, cum vernula consciliata
fidelissima, ipsum ad cloacam super lacum sedentem per podicem interimi ense
cautissime fecit. Haec enim cum totius fere Tusciae et usque Romam comitatus sui potestatem
sola exerceret, pacto secretissimo cum Oldeprando, qui tunc diaconi apicem
Romanae ecclesiae regebat, necnon qui plurimis Romanis ossibus Albini et Rufini sparsis,
quatenus sine consensu imperatoris in pontificatu Romano eligeretur et consecraretur,
operam dedit. Itaque electo Oldeprando et idem consecrato Gregorio, parvo moratus
tempore in synodo prima et domnae Matildis conscilio sine advocatione ulla Henricum
excommunicavit imperatorem, parvissimis datis induciis, nisi investituras episcopatuum
omniumque abbatiarum ipse refutaret. Exinde cum haec omnia sibi favere vidisset,
et maxime quia Mediolanum Herlembaldus cum suis omnibus cathedris sibi quasi apostolico
summis cum gaudiis in omnibus deserviret, multis epistolarum ammonitionibus
ammonitus, necnon comitissae Matildis quamplurimis adulationibus accensus, super huiusmodi
negotium sedule insistens, canones et registrum, ut clerici qui investituras de
manu imperatoris acciperent, ab officiis deponerentur, primus sataguit. Demum ecclesiarum
universarum ac saeculi totius pace et concordia spreta, illecebrarum facetiis ac
diligentia Matildis, cum qua et ipse ridebat, coronam admirabilem lapidibus pretiosis
intestam Saxoniae duci Redulfo, quatenus se de imperio Romano contra Henricum IV
regem intromitteret, misit; asserens se multis excommunicationibus excommunicaturum,
et eius armis admirabilibus ac Saxonum illius gladiis viriliter pugnaturum. Hic enim
Redulfus Saxoniae ipsum ducatum, ipsius fere totius terrae thetrarcatum, ab imperatore
Henrico fidelitate sui imperii ac totius sui honoris acceptam usque ad hoc tempus humiliter
ac devote tenebat. Cum haec omnia ad imperatoris aures seriatim pervenissent,
inmanissima ira ac dolore commotus, hanc clandestinam pestem inopinate super se insurgentem
videns, adversus Redulfum sibi et regno fere iam imminentem sibique periurium,
qui etiam totam Saxoniam adversus eum armaverat, cum suis omnibus quos habere
potuit, arma suscepit. Quamobrem gente utrarumque partium inenarrabili coadunata,
praelium est tale commissum atque perfectum, quale nec literis cognovi nec oculis vidi
nec auribus audivi, nec aliquis nisi qui interfuit credere potuit. Quo enim bello cum
antea biduum suis cum omnibus in ingressu Saxoniae castris consedentibus universis
imperator sederet, hoc tale dedit praeceptum, ut in primo die belli, quicquid sive prosperi,
sive adversi adveniret, nocte superveniente eadem ignes tres accenderentur, quatenus
omnes qui dispersi fuerint ac variis eventibus, ut in bello solet, divisi fuerint, conveniant,
ac demum ad ignem maiorem ad me in unum conveniant, seseque colligant, sive ad insequendos
hostes, sive ad praelium restaurandum.
Ubi cum in primo bellorum concursu
viginti milia militum electorum in petra ordinando ac praemittendo amisisset, et ab hostibus
velut olim Ionas in mare a ceto absorti fuissent, suis cum omnibus militibus praeter
illos, quibus lancea, in qua Dei clavus erat inclusus Romani imperii stabilimentum ab
hostibus durissimis, curabatur, citissime occurrit, et occurrendo multos liberavit virtute.
Itaque cum reges utrique velut leones ferocissimi feraliter praeliantes eminus convenissent,
tota die neutra parte victoriam adepta, gladiis ferocissimis invicem saevientes ac
utrarumque partium strage facta innumerabili, dies pervenit ad noctem. Igitur focis
accensis tribus, ac omnibus qui dispersi fuerant militibus congregatis, imperator multitudinem
universam quam colligere gregatim potuit, multis cum lacrymis cohortari ad praelium,
flammivomos oculos nimia ira habens, vilissime coenatus, coepit; et exinde qualiter
propria dextera pugnasset, nervis eiusdem a capulo ensis summa virtute Saxones
truncando nudis apparentibus ostendens, regaliter universam cohortans multitudinem,

Torna all'inizio