| ceteris gentibus in servitio beati Petri vos onmes christiani asserunt, inde omnipotenti
 Domino, “qui dat salutem regibus”, pro defensione sanctae suae ecclesiae perfectius
 placeatis, ut fidem, quam erga eundem principem apostolorum colitis, adiutricem in
 omnibus habeatis.
 Optaveramus quidem, praecellentissimi filii, amplius protelando nostram locutionem
 dilatare; sed, quia prae multis ab iniquo Haistolfo rege Longobardorum nobis ingestis
 tribulationibus cor nostrum nimio atteritur dolore et tedet spiritus noster,
 ideo a multorum sermonum prolixitate declinavimus et unum, quod est necessarium,
 excellentissimaae christianitati vestrae innotescere studuimus.
 A Deo protecte nosterque spiritalis compater et vos, dulcissimi filii, pro mercede
 animarum vestrarum, quemammodum misericors Deus noster caelitus victorias
 vobis largiri dignatus est, iusticiam beati Petri, in quantum potuistis, exigere studuistis
 et per donacionis paginam restituendum confirmavit bonitas vestra. Nunc autem,
 sicuti primitus christianitati vestrae de malicia ipsius impii regis ediximus, ecce iam
 mendatium et iniqua perversitas atque eius periurium declaratum est. Antiquus
 quippe humani generis ostis, diabolus, eius perfidum invasit cor, et, quae sub vinculo
 sacramenti adfirmata sunt, irrita facere visus est; nec unius enim palmi terrae spatium
 beato Petro sanctaeque Dei ecclaesiae, rei publice Romanorum, reddere passus est.
 Tanto quippe a die illo, a quo ab invicem separati sumus, nos affligere et in magna
 ignominia sanctam Dei ecclesiam habere conatus est, quanto non possunt hominum
 linguae aenarrare, quia etiam et ipsi lapides, si dici potest, tribulationem nostram
 magno ululatu flerent; et ita nos visus est affligere, ut denuo in nobis innovata fuisset
 infirmitas. Nimis namque lugeo, excellentissimi filii, cur, verba nostrae infelicitatis
 non audientes, mendatium plus quam veritatem credere voluistis, inludentes vos et
 inridentes. Unde et sine aeffectu iustitiae beati Petri ad proprium ovile et populum
 nobis commissum sumus reversi.
 Omnes denique christiani ita firmiter credebant, quod beatus Petrus princeps
 apostolorum nunc per vestrum fortissimum brachium suam percepisset iustitiam, dum
 tam maximum ac praefulgidum miraculum vestris felicissimis temporibus demonstravit
 talemque vobis inmensam victoriam dominus deus et salvator Iesus Christus per intercessiones
 sui principis apostolorum pro defensione sanctae suae ecclesiae largiri dignatus
 est; sed tamen, boni filii, credentes eidem iniquo regi, quod per vinculum sacramenti
 pollicitus est, propria vestra voluntate pro donationis paginam beati Petri sanctaeque
 Dei ecclesiae rei publice civitates et loca restituenda confirmastis. Sed ille, oblitus
 fidem christianam et Deum qui eum nasci praecepit, irrita, que per sacramentum firmata
 sunt, facere visus est. Quapropter “iniquitas eius in verticem illius descendit”;
 patefactus quippe est laqueus, quem effodit, et in eo pro suo mendatio et periurio
 incidit.
 Coniuro vos, filii excellentissimi et a Deo protecti, per dominum deum nostrum
 et sanctam eius, gloriosam semperque virginem genetricem Mariam, dominam nostram,
 omnesque virtutes caelorum seu per beatum Petrum principem apostolorum, qui vos
 in reges unxit, ut doleat vobis pro sancta Dei ecclesia, et iuxta donationem, quam
 | 
 |